مسابقه ورزش بوکس بطور رسمی در ششصد و هفتاد و هفت سال قبل از مسیح در بیست و سومین بازی در هاین که اولین نبرد این ورزش است شروع شده و «ابراستوس» در این مسابقه فاتح و قهرمان شناخته شد. این که قدیمیترین نبرد بوکس به چه نوع صورت گرفت و چگونه با یکدیگر می جنگیدند معلوم نیست. چنانکه در تواریخ روم ذکر شده است که طرفین مشت های خود را به خامی محکم بسته و سعی می کردند که با ضربات محکمی از این مشت های سخت و سنگین حریف را از پای در آورند. البته این مسابقات بدون رعایت وزن بدن انجام می شد.
ملائکوماس که پدرش نیز در چهل و پنج سال بعد از مسیح فاتح بوکس و قهرمان المپیک گردیده بود عموم رقیبهای خود را تنها با فن (نه با زور و قدرت) مغلوب می ساخت. مسابقه هایی که بدین صورت وقوع می یافت بدون انقطاع بود و دائماّ در میدان های مسابقه یک ورزشکار با قهرمانان آماده بنبرد بوده و هرکس که از بین تماشاچیان داوطلب مسابقه بود دست خود را بلند می کرد. ملائکوماس قهرمان رومی که در اکثر نبردها ورزشی بدین نوع فاتح می گردید بالاخره در یک مسابقه که حریف او کشته شد اشتهاری بسزا یافت. در این مسابقه ها قهرمانان دوره امپراتوری روم دستهای خود را باآلتی شبیه به دستکش که روی آن میخهای محکم فولادی کوفته شده بود مجهز می کردند و نیز یک نوع دستکش مخصوص دیگر که از چرمهای سخت و محکم در دست می گرفتند و مسابقه را شروع می کردند. با استفاده این دستکشها در هر مسابقه یکی از دو طرف حتما سخت مجروح یا مقتول می شد سبب شد که مسابقه های بوکس بدین شکل ترک شود. در واقع بازی بوکس با از بین رفتن مسابقه های المپیک توأم گردیده و در سال ۴۰۰ بعد از میلاد قهرمانان ورزشهای مختلف بوکس را به کلی فراموش کردند. در همان عصر یا چند قرن بعد ورزش کشتی گیری که مخاطرات ان کمتر از اینگونه بوکس ها نبود متداول شد و از ورزشهای عمومی گردید.
مقارن با آغاز قرن هیجدهم مجدداَ بازی بوکس و کشتی گیری که هر دو از بین رفته بودند شروع شد بطوریکه حکایت می شود یک نفر کشیش ایتالیایی که نامش «سن برنادن» بود به جوانان عصر خود فن بوکس را می آموخت و منظورش از این عمل این بود که دوئل (مبارزه با شمشیر) را که پیوسته به مرگ یکی از دو حریف پایان می یافت منسوخ نماید و به جای آن نبرد با مشت که خطر آن کمتر است متداول کند. سن برنادن رواج این فن را یک نوع احسان و نیکوکاری می دانست از این رو او را پدر بوکس نامیده اند.
در لندن هم یکی از استادان شمشیر بازی به نام جمس فیک مدرسه ورزش بزرگی دائر کرد که گذشته از تعلیم شمشیر بازی و نیزه پرانی و غیره فنون بوکس را نیز به شاگردان خود می آموخت.
جمس فیک برای مشت زنی قواعد و قوانین مخصوصی وضع نکرد بلکه مثل امروز محوطه ای که اطراف آن با طناب محصور است ایجاد کرد و به شاگردان خود چنین اجازه داد که در حین بوکس حق دارند یکدیگر را گرفته و به شکل کشتی به زمین زنند در این کشتی گیری هر کس که بر زمین نمی خورد فاتح محسوب می شد. برای این چنین مسابقه ها چنانکه ذکر شد قواعد خاصی وضع نشده بود از این لحاظ بسیار خطرناک می شد و داوطلبان بوکس پس از محاربه مشت و گلاویز شدن با یکدیگر گاهی هر دو به زمین می خوردند و در نتیجه تعیین و معرفی فاتح بسیار مشکل می شد.
پس از ایجاد بوکس به این صورت یکی از استادان ورزشکار انگلیسی موسوم به چک بروکتون در سال ۱۷۴۹ در مسابقه ای که داور قوانین و دستورات مخصوص وضع کرد وسعت میزان مسابقه و عده اشخاصی که حق ورود به محوطه میدان بازی را داشتند معلوم کرد. ولی هنوز این بازی به طور رسمی معول نشده بود و در هر جا که مشت زن ها مسابقه می دادند پلیس آنها را متفرق می ساخت.
در قرن هیجدهم با اینکه انواع ورزشها در انگلستان بحد اعلاء ترقی خود رسید و قهرمانان بسیاری دیده می شد به این دلیل هیچ اهمیتی به این ورزش نمیدادند و آن را ورزشی خطرناک میدانستند زیرا تصور می شد که یکی از داوطلبان حتما بایستی کشته یا سخت مجروح گردد.
جون جاکسون که از استادان بوکس قرن هیجدهم بود تدریجا بوکس را رسمی کرد و چون خود استاد بی نظیری بود در هر مسابقه مبالغ هنگفتی عاید او گردید زیرا از همان موقع جوائز سنگینی برای قهرمانان این فن معین شده بود. این شخص اولین مشت زن و قهرمان عصر خود بود و توانسته بود این ورزش را در دنیا رواج دهد.
در سال ۱۸۳۵ جمس پورله ورزشکار انگلیسی این ورزش را به آمریکا برد. ولی پیشرفت آن به قدری سریع بود و به اندازه ای آمریکائی ها به این ورزش راغب بودند که در سال ۱۸۶۰ یعنی ۲۵ سال پس از ورود این ورزش در آمریکا جون سن هیس آمریکایی توانست در سرزمین انگلستان که این بازی وضع شده و قرنها قهرمانان دنیا از آن مملکت بوده اند فاتح گردد و در تمام دنیا بی رقیب باشد.
با آنکه جک بروگتون مدت هه بود که دست کش مخصوص بوکس را اختراع کرده بود ولی بیش از یکی دو مورد آن را به کار نبرده بودند و در اکثر مسابقه ها با مشت گره شده و بدون دست کش با یکدیگر می جنگیدند از همین جهت مدت مسابقه و دوره آن خیلی طول می کشید طویل ترین دوره ای بوکس که در سال ۱۸۲۴ در ۲۳ ژوئیه بین قهرمانان آمریکائی میکه مادن و بیل هایس انگلیسی در انبرگ انگلستان انجام شد. این مبارزه جمعاَ شش ساعت و سه دقیقه بطول انجامید.
ورزش بوکس با وضعیت کنونی از سال ۱۸۹۰ یعنی پس از آنکه قواعد جدیدتری وضع کرد و استعمال دست کش بوکس را رسمی کرد شروع شد. او مدت هر دوره بوکس را سه دقیقه و فواصل بین دورها را یک دقیقه معین کرد و چون این دستور می توانست نتیجه نیکویی برای ورزیدن و رفع خستگی بشود از طرف عموم ورزشکاران دنیا قبول شد و طریقه ای که کینز معین کرده بود متداول و مرسوم گردید.
برای اولین دفعه مسابقه با وضع جدید در سال ۱۸۹۲ در هفتم سپتامبر در ارولئون بین جون سولیوان آخرین قهرمان مشت زن بدون دست کش که قهرمان تمام آمریکا بود و جوانی بیست و شش ساله موسوم به جمس می کوربت که او نیز آمریکائی و ار رقیب خود دو سال کوچک تر بود انجام و پس از ۲۱ دوره (راند) مبارزه قهرمان قدیم دنیا که بدون دستکش عنوان و مقام عجیبی پیدا کرده بود مغلوب قهرمانی شد که با دستکش بوکس را آموخته بود.

تاریخچه فن بوکس در ایران

دقیقا معلوم نیست که چه کسی این ورزش را به ایران آورده است ولی به گفته برخی از استادان جوانی پرشور و متهور موسوم به از آمریکا بسمت مدیریت کالج آمریکائی در رضاییه مامور شد. این جوان با خود مقداری اثاث ورزش و چند دستکش بوکس به ایران آورد. او بعدها با مشروطه خواهان ایران همراه شد و در جریان جنگی کشته شد.
سالهایی که صنعت سینمای ایران ترقی کرد جوانان روی پرده سینما این ورزش را دیده و با خود تمرین می کردند چند نفری هم که در آن سالها به خارج برای تحصیل رفته بودند به این ورزش آشنا شدند. در سالهای ۱۳۱۴ یک نفر مهندس چکسلواکی موسوم به فایت که مامور ایران در کمپانی در تهران شده بود وارد ایران شد. فایت یکی از قهرمانان معروف سنگین وزن اروپا بود و چندین سال قهرمان اروپا بود و یک بار هم ماکس شملینگ آلمانی را مغلوب کرده بود. چند نفر از علاقه مندان در آن دوران نزد ایشان مشغول به تمرین شدند که آقایان ناطقی (محصل مدرسه نظام) و استوار زنگنه پور از جمله این افراد بودند.
در همین سالها در بعضی از شهرهای ایران جوانان به این ورزش آشنا شدند برای مثال درمشهد منوچهر مهران و حسین بنایی و چند نفر دیگر نزد یک نفر آلمانی مهندس برق به تمرین این فن مشغول بودند.
از سال ۱۳۱۸ که به دستور رضا شاه مسابقات قهرمانی کشور شروع شد تا سال ۱۳۲۴ این ورزش جزء برنامه نبود. علت اصلی نبودن وسائل و مربی و نبودن مقررات لازم بود. بالاخره در سال ۱۳۲۳ این ورزش مورد توجه اداره تربیت بدنی واقع شد و برای اولین دفعه بطور رسمی جزء برنامه مدارس و دانشکده ها شد این مسابقه با وسائل آمریکایی ها و قضاوت آمریکایی ها و «محمد پور» و «عبدالله نادری» انجام شد در خاتمه مسابقه گلدان نقره ای جهت یاد بود و قدر دانی از زحمات مربی ورزش آمریکایی توسط رئیس اداره تربیت بدنی (ابوالفضل صدری) به ایشان داده شد. این عمل موجب نهایت نزدیکی روابط ورزشی ما شد چنانچه جوانان ایرانی در اکثر مسابقات با آمریکایی ها شرکت نمودند و غالبا هم پیروز می شدند. یک روز سروان پل دولین به آقای نادری گفتند بد نیست که با دستکش ما و دکتر و مربی ما و به طور کلی با دست خودمان ما را کتک می زنند. در سال ۱۳۲۴ از طرف اداره تربیت بدنی آقای نادری مامور شدند جهت مسابقات قهرمانی تهران رینگ بوکس تهیه نمایین که قیمت ان هم ۱۵۰۰۰۰ ریال بوده است. و طبق نقشه ایکه از آخرین مدل تهیه شده بود ساخته شد. که این رینگ مزبور از طرف را آهن به سازمان تربیت بدنی ایران هدیه شد. در سال ۱۳۲۴ برای اولین بار با کمک اولیای ارتش آمریکایی مقیم ایران و با واگذاری مقدار کافی وسائل و قضاوت و لوازم مورد احتیاج مسابقه دستجات آزاد انجام شد .
بوکس در ایران پس از فعالیتی ۳۴ ساله با پیروزی انقلاب دچار وقفه شد این رشته پس از ده سال بار دیگر راه اندازی شد و بدلیل ابهامات ایجاد شده و عدم تفاوتی که در جامعه بین بوکس حرفه ای و وجود داشت این رشته جایگاه گذشته خود را بدست نیاورد و در این میان مسائل شرعی و برخی اظهارات در این زمینه بر ابهامات افزود و ذهنیت های منفی نسبت به بوکس ایجاد کرد.

وزن دستکش

وزن دستکش تا متوسط وزن ۸ اونس ؛ متوسط ۱۰ اونس و برای سنگین وزن ۱۲ اونس کمتر نباشد.

محل بوکس

محل بوکس از داخل طناب ها ۶.۱۰ ۶.۱۰ متر مساوی با ۲۰ ۲۰ فوت و از خارج ۸ ۸ متر مساوی با ۲۶ ۲۶ فوت می باشد. گوشه ها بایستی بخوبی (در قدیم با پارچه و پنبه)توسط تشکهای مخصوص پوشیده شود. محوطه از چهار طرف توسط ۴ طناب پوشیده شده که قطر طنابها یک اینچ و روی آن توسط پارچه نرمی یا لاستیک پوشانده می شود. فواصل طناب ها از کف محوطه به ترتیب ۳۰ , ۶۰ , ۹۰ , ۱۲۰ سانتی متر می باشد. کف محوطه بوکس بایستی با تشک به ضخامت ۵ سانتی متر و روی تشک را نیز با برزنت محکم پوشیده شده و توسط طناب به کف محوطه بسته می شود.

مدت مسابقه

مسابقه در ۵ دوره(راند) ۲ دقیقه یا ۳ دوره(راند) ۳ دقیقه انجام می شود .

اوزان مسابقه

اوزان در مسابقات آماتور هشت کلاس با اوزان زیرین مورد نظر است مگس وزن ۵۱ کیلوگرم خروس وزن ۵۴ پر وزن ۵۸ سبک وزن ۶۲ نیم وزن ۶۷ میان وزن ۷۳ نیم سنگین ۸۰ سنگین وزن ۸۰+

نکاتی در مورد امتیازات مسابقه

۱) تعداد ضربات – ضرباتی که مطابق قانون و بدون دفاع به هدف اصابت نماید
۲) دفاع بطوری که حملات حریف خنثی شود.
۳) حمله و روش صحیح بوکس لازم است کاملاً مورد نظر باشد.
۴) ضربات خطا و غیر فنی حساب نمی شود
۵) در موقعی که داور وسط خطا را دیده و تذکر می دهد لازماست امتیاز کسر شود توسط داورها ضربات صحیح بایستی با مشت بسته و با سطح جلو چهار انگشت دست زده شود. محل صحیح ضربات جلوی صورت و طرفین آن , جلوی بدن بالاتر از و طرفین ضربه زده شود , روی ساعد و بازو و دستکش امتیاز نخواهد داشت. نسبت به اتفاقات آنی تصمیم داور وسط قطعی است و در غیر این صورت کمیته مسابقات تصمیم لازم را می گیرد.
منبع:آفتاب http://www.aftabir.com

/ج